Column: Goed nieuws
In het begin van dit jaar werd geweldig nieuws klein gebracht. De armoede in de wereld neemt steeds verder af, de kindersterfte wordt wereldwijd steeds verder teruggedrongen en het aantal slachtoffers van oorlogsgeweld daalt ook. Het is moeilijk te geloven als je bijvoorbeeld de berichtgeving over Syrië volgt. Begin mei kwam dit verschijnsel dichterbij huis. Het CBS liet weten dat de misdaad in Nederland al twintig jaar een dalende trend vertoont. Het CBS was voorbereid op de kritiek dat dit slechts cijfertjes waren, dus was er ook onderzoek gedaan naar hoeveel mensen het slachtoffer worden van criminaliteit. Ook dat onderzoek gaf aan dat het echt de goede kant op gaat. De pers worstelde met deze feiten. Dit was goed nieuws en tegelijkertijd niet geloofwaardig.
Goed nieuws uit de pensioenwereld haalt ook zelden de kolommen. We hebben volgens onderzoek van Mercer het op één na beste stelsel ter wereld. Gepensioneerden krijgen – doordat we gemiddeld ouder worden - langer pensioen dan was gedacht toen ze pensioen opbouwden. Maar dat is niet het beeld dat de mensen van ons pensioenstelsel hebben. Een negatieve beeldvorming overheerst.
Deze beeldvorming bij het grote publiek is een stevige uitdaging voor de pensioenfondsen. We kunnen ons er niet bij neerleggen en zullen gezamenlijk aan de slag moeten om dat beeld weer te doen kantelen. Dat is geen eenvoudig opgave. Hoe leg je uit dat, ondanks het feit dat de vermogens fors zijn gegroeid, indexatie niet mogelijk is en kortingen dreigen? Hoe leg je uit dat de beleidsdekkingsgraad daalt terwijl de actuele dekkingsgraad stijgt?
We hebben het allemaal zo complex gemaakt dat de vraag is of het nog uit te leggen is.
Daarbij komt, beeldvorming is emotie. Inhoud doet er minder toe. En dat vinden we lastig. We zijn van de inhoud en niet van slogans en korte soundbites. De beeldvorming wordt steeds minder bepaald door wat er in de krant staat of op tv komt. Het gaat langs andere wegen als Twitter, Facebook, Instagram e.d. Een wereld die voor veel bestuurders van pensioenfondsen nog vreemd is.
De vraag hoe we het beeld kunnen laten kantelen, is niet eenvoudig te beantwoorden. Dát het kan, daar ben ik van overtuigd. We zorgen immers nog steeds voor een adequaat pensioen. Het terugwinnen van het vertrouwen zullen we zelf moeten doen. Dat gaat met kleine stapjes, en vergt een lange adem. Die stapjes vragen van ons dat we luisteren naar de deelnemer en iets doen met wat we aan signalen horen. Transparantie bieden is nog zo’n stapje. Beter laten zien wat we doen, en waarom. Een klachtenafhandeling waarbij de klacht wordt gezien als een welkom signaal over wat nog beter kan, past daar ook in. Wellicht iets vaker de juridische pet af en klanttevredenheidspet op. Onze fouten erkennen en laten zien dat we van fouten leren. Op sociale media en in de pers trots uitstralen over het product pensioen zoals het in Nederland is geregeld.
Want er is veel om trots op te zijn als het gaat om ons pensioen. We zijn transparant over uitvoeringskosten, we zijn richtinggevend voor vele sectoren op het punt van het ESG-beleid en investeren relatief veel in Nederlands vastgoed en infrastructuur. Dat goede nieuws mogen pensioenfondsen best wat vaker brengen.
Gerard Riemen, algemeen directeur Pensioenfederatie