De volgende mijlpaal is bereikt: we kunnen doorpakken op een concreet wetgevingspakket

Afgelopen zomer werden sociale partners en de overheid het eens over modernisering van het pensioenstelsel. Dit hoofdlijnenakkoord is nu uitgewerkt in een omvangrijk pakket wetgeving. Er zijn regels over de overgangsperiode en het perspectief op een toekomstbestendig contract is nader ingevuld. De Pensioenfederatie zal de wetteksten bestuderen en hierop reageren in de internetconsultatie. De onderwerpen risicodeling, ruimte voor evenwichtige afweging van belangen, eenduidige verantwoordelijkheidsverdeling tussen bestuur en sociale partners, juridische stevigheid, uitvoerbaarheid van regels en de uitlegbaarheid van het nieuwe stelsel hebben onze speciale aandacht.

José Meijer, voorzitter a.i. van de Pensioenfederatie: “Concrete wetgeving over de overgangsperiode biedt onze leden de mogelijkheid om zich goed voor te bereiden en hun deelnemers mee te nemen in de veranderingen. We bewegen van een pensioen waarvan de hoogte eerder nog als zeker werd voorgesteld - terwijl die zekerheid niet meer gegeven kan worden - naar een stelsel waarin deelnemers kunnen volgen hoe hun pensioen zich ontwikkelt. Die omslag vraagt ook om andere regels. De pensioenfondsen met een te lage dekkingsgraad hebben vijf jaar de tijd om toe te groeien naar een dekkingsgraad van 95%, en zullen daartoe een herstelplan maken. Overstappen met een dekkingsgraad van 95% zou voor de meeste pensioenfondsen voldoende basis kunnen geven om met een evenwichtige verdeling tussen leeftijdsgroepen binnen het fonds van start te gaan in het nieuwe stelsel.” Een aandachtspunt bij de ontwikkeling van dekkingsgraden is onder meer de gefaseerde invoering van een strengere Ultimate Forward Rate (UFR). Die heeft een verzwarend effect op de dekkingsgraden. De minister geeft aan dat er nog een handleiding zal komen die guidance moet geven bij evenwichtig invaren. Het is volgens de Pensioenfederatie belangrijk om de effecten van de UFR-aanpassing daarin te betrekken.

De Pensioenfederatie zal de consultatieperiode benutten om het omvangrijke wetgevingspakket te toetsen. Samen met onze leden zullen we een aantal onderwerpen nauwlettend onder de loep nemen. 

Risicodeling in het nieuwe pensioencontract
Pensioenfondsen die kiezen voor het nieuwe pensioencontract moeten de ruimte krijgen eigen keuzes te maken bij het inrichten van het beschermingsrendement.

Netto profijt moet niet de enige maat der dingen zijn
Pensioenfondsen moeten een evenwichtige afweging van belangen kunnen maken. Er moet in dat kader bij de transitie ruimte zijn om daar ook andere overwegingen bij te betrekken dan alleen de mathematisch theoretische “netto profijt” berekeningen, zoals het effect op ingegane uitkeringen of vervangingsratio’s. 

De verantwoordelijkheidsverdeling tussen sociale partners en pensioenfondsen moet eenduidig zijn
Er is behoefte aan duidelijkheid over de rolverdeling tussen sociale partners en pensioenfondsbesturen in het nieuwe pensioenstelsel, waar het gaat om de keuze van contract en om het invaren, alsook voor de periode van de transitie. De Pensioenfederatie zal toetsen of de verantwoordelijkheidsverdeling helder genoeg is beschreven.

Wetgeving moet juridische houdbaar en consistent zijn, mede in relatie tot de verplichtstelling
Het huidige pensioenstelsel is gebaseerd op solidariteit tussen generaties, wat ruimte geeft om pensioenopbouw verplicht te stellen als sociale partners daarom vragen. Het nieuwe contract biedt deze ruimte ook, want solidariteit is ook hier het uitgangspunt. Getoetst moet worden of de onderbouwing zoals die in de conceptwetgeving staat, voldoende juridische zekerheid biedt.

Het nieuwe contract moet uitlegbaar zijn
De hoogte van pensioen werd tot twee decennia geleden nog als zeker voorgesteld, maar die zekerheid kan om meerdere redenen al jarenlang niet meer gegeven worden. Dat vraagt om een andere kijk op pensioen, dat tenslotte grotendeels door beleggen tot stand komt en daardoor meebeweegt met de economie. Dat gaan deelnemers straks merken in hun pensioen. Het nieuwe contract geeft daardoor handvatten om beter te communiceren. De Pensioenfederatie vindt het belangrijk dat deelnemers kunnen volgen hoe hun pensioen zich ontwikkelt. Op dit punt zal de Pensioenfederatie samen met de pensioenfondsen de wetgeving nauwlettend toetsen en passende communicatie ontwikkelen.

Alle regels moeten uitvoerbaar zijn
Nieuwe wetgeving heeft effect op de wijze waarop pensioenfondsen de pensioenopbouw en de uitbetaling van pensioen uitvoeren. De Pensioenfederatie en de pensioenfondsen gaan toetsen op de uitvoerbaarheid van de wetgeving. Want hoe makkelijker uitvoerbaar, des te begrijpelijker het wordt voor pensioenfondsen en hun deelnemers en hoe lager de kosten zijn. Waar vereenvoudiging mogelijk is, zetten de pensioenfondsen daarop in. Voor een goed en betaalbaar pensioen.

Naast deze toetsstenen hecht de Pensioenfederatie er waarde aan dat het nabestaandenpensioen integraal onderdeel uitmaakt van de transitie naar het nieuwe stelsel. De Pensioenfederatie deelt de visie van de minister dat er nog nadere concretisering en een toets op de uitvoerbaarheid nodig is om de transitie naar een gestandaardiseerd nabestaandenpensioen te kunnen maken. Gesprekken daarover zouden zo spoedig mogelijk in 2021 moeten worden afgerond.

Bron: ministerie van SZW / Pensioenfederatie