Positieve reactie op consultatie herziening IORP II

De Pensioenfederatie steunt de IORP II-Richtlijn en waardeert het dat er een apart Europees vehikel bestaat voor pensioenfondsen. We vinden het van het grootste belang dat niet alleen ons bestaande pensioenstelsel, maar ook de Wet toekomst pensioenen (Wtp) en de twee nieuwe contracten goed passen in een nieuwe IORP-Richtlijn.

EIOPA stelt geen fundamentele wijzigingen voor aan de Richtlijn en is voorzichtig met advies om level-2-regelgeving in te voeren. Daar zijn we blij mee. Tegelijkertijd zijn er enkele bezwaren die we hieronder toelichten.

Punten van aandacht
Uitsplitsing risico onevenredig
EIOPA geeft opties voor meer proportionele toepassing van de IORP-richtlijn. De grootste zorg die de Pensioenfederatie hierover uit, is het voorstel voor een uitsplitsing van ‘laagrisico’ en ‘niet-laagrisico’ pensioenfondsen. Daarbij kunnen er extra zware eisen worden opgelegd aan de tweede categorie, die effectief alleen zouden gelden voor fondsen in enkele Lidstaten.

Belangenconflicten in Nederland voldoende beheerst
EIOPA signaleert mogelijke belangenconflicten bij fondsen opgericht door commerciële dienstverleners. Tegelijkertijd kan EIOPA deze groep fondsen niet afdoende afbakenen. Daarom wordt algemene regelgeving voor beheersing van belangenconflicten voorgesteld. Wij vinden de probleemstelling en oplossing te breed geformuleerd. Belangenconflicten worden in Nederland voldoende beheerst. Daarom wijzen we de voorstellen af.

Vastleggen inhoudelijke communicatieverplichtingen ipv vormverplichtingen
EIOPA adviseert het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) te bestendigen met regelgeving voor de structuur en het format. Wij zouden liever het verplichten van een vast format loslaten. In plaats van voorschriften over de vorm van informatieverstrekking, willen we naar normen voor welke inhoudelijke informatie verstrekt moet worden. De vorm waarop dat gebeurt zou op nationaal niveau ingevuld moeten kunnen worden om de relevantie en effectiviteit van deze informatieverstrekking richting deelnemers binnen nationale pensioenstelsels te optimaliseren. 

Ook overweegt EIOPA het UPO uit te breiden met meer informatie over duurzaamheid, kosten, investeringsrisico’s en productkeuzes. Wij vinden het UPO hier geen geschikt communicatiemiddel voor. Zo wordt het UPO langer en onbegrijpelijker. Het is wel belangrijk dit soort informatie makkelijk toegankelijk te maken, maar dat kan beter op andere manieren.

De Nederlandse pensioenhervorming wordt gezien als een verschuiving van risico’s naar de deelnemer. Dit leidt EIOPA er toe om pensioenfondsen meer te gaan zien als financiële dienstverleners die individuele producten aanbieden. De Pensioenfederatie stelt dit beeld bij in de reactie. Pensioenen blijven in Nederland onderdeel van arbeidsvoorwaarden en van onderhandelingen tussen sociale partners, en de Wtp bevat nog steeds solidariteitsbepalingen en zeker het solidaire contract blijft collectief.

Risico onsamenhangende regels over duurzaamheid
EIOPA wil dat duurzaamheidsoverwegingen worden meegenomen in investeringsbesluiten en duurzaamheid onderdeel maken van de fiduciaire plicht. Wij staan open voor de wettelijke verankering van deze principes. We waarschuwen wel voor mogelijke ongewenste effecten van onsamenhangende regelgeving. Er is een risico dat de aanpassing de keuzevrijheid in de SFDR beperkt. Dat is zorgelijk, omdat ook de SFDR herzien zal worden en daarna misschien zwaardere verantwoordelijkheden zou kunnen geven. Bijzonder aan pensioenfondsen is dat zij slechts één enkel product voeren, namelijk een pensioenregeling. Aan de bijbehorende beleggingen mogen geen overmatige restricties worden opgelegd.

EIOPA zal in oktober 2023 advies uitbrengen. Dit vormt input voor een herzieningsvoorstel van de Europese Commissie. De Commissie zal haar voorstel waarschijnlijk eind 2024 uitbrengen, na Europese verkiezingen. Implementatie van de herziene IORP-Richtlijn vindt waarschijnlijk niet voor 2028 plaats.

Bij de implementatie van IORP II werden in Nederland relatief veel aanvullende nationale regels toegevoegd. De Pensioenfederatie is hier nu al kritisch op. Een nieuwe IORP Richtlijn zou liefst zonder ‘goldplating’ geïmplementeerd moeten worden.

Bron: Pensioenfederatie