Waarom uw pensioen in 2024 stijgt – of juist niet
De meeste pensioenfondsbesturen hakken rond het eind van het jaar definitief de indexatieknoop door. De Pensioenfederatie, de koepel van pensioenfondsen, verzamelde de cijfers* voor het komende jaar onder al haar leden. Conclusie? “Waar vorig jaar pensioenen fors verhoogd konden worden na jarenlange stilstand, is het beeld voor 2024 heel uiteenlopend”, aldus Ger Jaarsma, voorzitter van de Pensioenfederatie waarbij vrijwel alle pensioenfondsen zijn aangesloten.
Hij licht toe: “De verhogingen variëren van 0% tot 8%. Verhogen lijkt logisch, omdat iedereen de inflatie in de portemonnee voelde. Toch zie je bij een flink aantal fondsen dat de pensioenen in 2024 niet omhoog gaan, omdat de prijsstijging over de door hen gehanteerde periode van twaalf maanden gelijk is aan nul of zelfs negatief.”
Prijsinflatie of looninflatie
“Hoe komt dat? Bij een deel van deze fondsen gingen de pensioenen in 2023 juist heel fors omhoog vanwege de hoge prijsinflatie in het voorliggende jaar. Bij fondsen die indexeren op basis van de looninflatie komt die inhaalslag pas nu. Dus is daar het beeld vaak andersom: de pensioenen worden in 2024 meer verhoogd dan in 2023.”
Jaarsma: “De beslissing om te indexeren – en hoevéél deelnemers en gepensioneerden er dan precies erbij krijgen – valt per pensioenfonds anders uit – en dat is logisch. We verwachtten dit jaar al een brede waaier aan uitkomsten, van niet-indexeren tot extra indexeren. Los van de keuze voor prijs- of looninflatie heeft elk fonds ook te maken met andere omstandigheden. Dus maakt elk bestuur andere afwegingen.”
Meevaller of niet?
“Bepalend zijn vijf factoren. Ten eerste kan er verschil zijn in de periodes waarover gemeten wordt; het maakt al veel uit of daarin de inflatie richting 0 gaat of niet. De ene gepensioneerde kan daardoor een leuke meevaller krijgen, terwijl de ander er deze keer niets bij krijgt. Ten tweede kijken pensioenfondsbestuurders terug naar de indexatie die ze al verleend hebben. Fondsen die over 2022 niet de maximale indexatie hebben verleend - soms was dit wel 14 procent - hebben misschien nu de mogelijkheid om het restant (opgebouwd tot en met 2022) alsnog te verlenen.’
Samenhang
“Deze eerste twee afwegingen betekenen dus al dat je als pensioenfondsbestuurder zowel de inflatie van 2022 en 2023, als de indexatie over 2022 en 2023 in samenhang moet zien. De CBS-cijfers bepalen ten derde je fiscale ruimte. Zo is er over de twee jaar samen wettelijk gezien voldoende ruimte om de pensioenen mee te laten stijgen met de inflatie, maar alleen als de financiële situatie van het fonds dit toelaat.”
Variatie
“En daar komen we op nog een paar punten, zoals ten vierde de hoogte van de dekkingsgraad van jouw fonds en tenslotte de samenstelling van je deelnemersbestand. Al die vijf factoren samen geven dus een flinke variatie in de indexatiebeslissingen van de pensioenfondsen. En dan is er nog een zesde keuze: de overheidsmaatregel waardoor fondsen meer tijd krijgen om zich voor te bereiden op de uitvoering van de nieuwe pensioenwet. Als fondsen daarvan gebruik maken, kunnen ze in 2023 en 2024 ruimer indexeren.”
Over het indexatiebesluit van hun fonds worden of zijn de gepensioneerden en werkende deelnemers van elk pensioenfonds al persoonlijk geïnformeerd.
*het overzicht wordt regelmatig aangevuld